
Cuốn bút ký “Người Cửa Biển” (Nhà Xuất bản Hải Phòng – 2024) của nhà thơ Vũ Thúy Hồng vừa ra mắt đã thu hút sự chào đón của bạn đọc gần xa. đây là một tập bút ký vừa mang tính chân thực, sống động, vừa đong đầy cảm xúc và chất trữ tình về vẻ đẹp của mảnh đất, con người Hải Phòng.
Đọc cuốn sách “Người cửa biển”, ta được gặp những nhân vật tiêu biểu của Hải Phòng mà Vũ Thúy Hồng đã dày công tôn vinh. Đó là những người có nhiều đóng góp, cống hiến hết mình cho quê hương, cho sự phát triển thành phố cảng. Bút ký “Từ con tàu HaiPhong Ship – Thành phố vươn mình ra biển Đông” khắc họa đậm nét chân dung ông Đoàn Duy Thành cách đây 40 năm từng giữ chức Bí thư Thành ủy, Chủ tịch Uỷ ban Nhân dân thành phố, có công lớn trong việc xây dựng và phát triển Hải Phòng., Ông là vị lãnh đạo tài năng, cùng cả Đảng bộ và nhân dân thành phố đi lên với “Bốn cống, ba cầu, năm cửa ô – Đào kênh, lấn biển, mở cơ đồ. Mà Tố Hữu đã viết thành thơ. Tác giả đã khắc họa rõ nét nhất những phẩm chất tiêu biểu của một người Hải Phòng: có tầm nhìn xa, tư duy sáng tạo, đổi mới và nhạy bén, tính cách mạnh mẽ, quyết đoán, không ngại khó khăn gian khổ, không ngại đối mặt với những thử thách gian lao, quyết tâm cải cách, hiện đại hóa và phát triển thành phố.
Tác giả dồn bút lực cho những trang viết về bao con người gắn bó cả đời mình với sự nghiệp Xây dựng và phát triển thành phố Hải Phòng, gắn bó với lịch sử 150 năm Cảng Hải Phòng và nhất là phong trào Công nhân Cảng thi đua yêu nước làm theo lời Bác. Đây là 2 nhân vật tiêu biểu khác là ông Lê Văn Kỳ, Nguyên Cục trưởng Cục đường biển và ông Trần Vĩnh Hải – Người sáng lập và lãnh đạo Công ty Hải Khánh. Ông Lê Văn Kỳ được coi là “người đầu tiên mở luồng ra biển” khi “thai nghén đưa ra cơ cấu của một ngành kinh tế mũi nhọn quan trọng của đất nước: Ngành Đường biển”, là “người đã có những phương án kiên quyết, táo bạo trong mở luồng chống phong tỏa của giặc Mỹ. Thành công trong việc xây dựng hệ thống cảng biển trên toàn miền Bắc, trong đó khu vực Cảng Hải Phòng là trọng yếu, là trung tâm”. Còn ông Trần Vĩnh Hải được tác giả yêu mến đặt tên là “Thủ lĩnh tinh thần của Công ty Hải Khánh”. Cả 2 nhân vật nàycó thể đại diện cho tinh thần đổi mới, sáng tạo, tiên phong đã góp phần quan trọng trong việc phát triển kinh tế biển và lĩnh vực dịch vụ logistics của Hải Phòng nhiều năm qua.
Vũ Thúy Hồng có nhiều thành công khi viết về một số Văn nghệ sỹ, Doanh nhân Đất Cảng tiêu biểu, tạo dấu ấn trong đời sống.
Những nhân vật tiêu biểu cho sự phát triển văn hóa, xã hội đã được phản ánh chân xác trong nhiều trang bút ký của Vũ Thúy Hồng. Đó là nhà thơ Hải Như được ví như “người đặt tên cho Hải Phòng là Thành phố Hoa phượng đỏ”. Đó là Nhạc sĩ Duy Thái – “Nhạc sĩ của những tình khúc”, người “đắm say với Hải Phòng” luôn mang trong mình “niềm đam mê âm nhạc, tình yêu với Hải Phòng – nơi nuôi dưỡng cảm xúc và tình yêu âm nhạc của ông mãi mãi trọn vẹn như thuở ban đầu”. Đó là họa sĩ Đặng Tiến đầy tài năng với những tác phẩm mỹ thuật về Hải Phòng mang phong cách độc đáo và một tình yêu sâu đậm với thành phố cảng quê hương.
Thông qua 15 bút ký văn học, giàu trữ liệu lịch sử, cách mô tả chân dung chân thực, Vũ Thúy Hồng đưa bạn đọc làm quen, tìm hiểu sâu hơn về những con người Hải Phòng đã góp công làm cho thành phố quê hương một diện mạo tin yêu và đáng sống. Tác giả sử dụng văn phong gần gũi và có khi bay bổng, đằm cảm xúc, với lối nhìn nhân văn, sử dụng khéo léo ngôn ngữ nghệ thuật mà vẫn mang hơi hướng báo chí. Bằng cách miêu tả và ghi lại lời kể của bà cụ 100 tuổi với tấm ảnh Bác Hồ, tác giả kể cho bạn đọc về cụ Nguyễn Thị Chuyên ở làng Hạ Lũng (phường Đằng Hải, quận Hải An) hồi trước khi Hải Phòng được giải phóng đã mua và nâng niu, lưu giữ bức ảnh vị lãnh tụ bằng tất cả niềm kính yêu trong suốt hơn nửa thế kỷ qua cho đến khi cụ tạ thế. Câu chuyện xúc động này như một minh chứng tiêu biểu cho tình cảm sâu đậm của nhân dân Hải Phòng dành cho Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại. Nhân vật đó chính là bà mẹ chồng mà tác giả vô cùng hiếu kính, khâm phục và yêu quý.
Vũ Thúy Hồng trân trọng và dành nhiều trang viết về những con người bình dị mà đẹp đẽ như Ông Hoàng Văn Hải (người Hải Phòng quen gọi là Hải bánh nướng) – người làm bánh thủ công cuối cùng ở Hải Phòng, không chỉ giữ gìn nghề truyền thống mà còn mang đến hương vị đặc trưng của ẩm thực nơi đây; ông Tuấn Cá sấu, người “Sống chết với cổ vật” và sáng lập Bảo tàng cổ vật tư nhân đầu tiên tại Hải Phòng. Những nhân vật như thế trong tác phẩm của Vũ Thúy Hồng có nhiều điểm tương đồng, thể hiện sự gắn kết với nhau và với văn hóa miền Cửa Biển. Tất thảy đều thể hiện một tình yêu sâu sắc đối với thành phố cảng quê hương. Họ không chỉ gắn bó với mảnh đất này mà còn có những đóng góp quan trọng trong việc phát triển và gìn giữ bản sắc văn hóa. Những người Cửa Biển mà tác giả khắc họa đều có vai trò quan trọng và nổi bật trong việc gìn giữ và phát huy di sản văn hóa của Hải Phòng, từ các lễ hội truyền thống đến các nghề thủ công. Những điểm tương đồng này không chỉ tạo nên sự liên kết giữa các nhân vật mà còn góp phần xây dựng một bức tranh tổng thể về con người và văn hóa Hải Phòng.
Vũ Thúy Hồng cũng có nhiều trang viết hay về những nét đặc trưng truyền thống lịch sử – văn hoá, về một số địa danh du lịch, ẩm thực Hải Phòng, như Tháp Tường Long – một biểu tượng văn hóa, lịch sử Hải Phòng nghìn năm trước, về Di sản thiên nhiên thế giớiQuần đảo Cát Bà, về 150 năm hình thành và phát triển Cảng chính Hải Phòng, về lễ hội chọi trâu ở Đồ Sơn, nét văn hóa độc đáo và truyền thống của người dân miền biển, về món Bánh đa cua Hải Phòng, một món ẩm thực mang đậm bản sắc địa phương.
Bản thân nhà thơ Vũ Thúy Hồng cũng là một cái tên trong số những người Cửa Biển đáng yêu, đáng nhớ hiện nay. Gần 40 năm qua, Vũ Thúy Hồng – hội viên Hội Nhà văn Hải Phòng – được biết đến là một nhà thơ với nhiều bài thơ đầy nữ tính và cảm xúc. Hi vọng sẽ có thêm những tập thơ, truyện ngắn của nữ tác giả tiêu biểu này trong Năm mới 2025.